ভাৰতবৰ্ষত বিভিন্ন কাৰণত সংঘটিত হৈছে পথ দুৰ্ঘটনা। তলত সেইবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল :
১. অপৰিকল্পিত পথ: আমাৰ দেশৰ বেছিভাগ পথেই অপৰিকল্পিত। ইয়াৰে অধিকাংশই গধুৰ বাহনৰ বাবে উপযোগী নহয়। বেছিভাগ পথতে খোজকাঢ়ি যোৱা পথ নাই। ক্লাছ ৱাইজ বাহনৰ বাবে নাই ৰোড ডিভাইডিং লাইন। তদুপৰি প্ৰায়বোৰ পথ সংকীৰ্ণ আৰু জনবহুল। তদুপৰি অত্যাধিক যান-বাহনৰ বাবে প্ৰায়ে পথ দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়।
২. যান-বাহন আইন উলংঘা: আমাৰ দেশৰ অধিকাংশ চালকে যান-বাহন আইন মানি নচলে। গতি সীমা, ৰঙা লাইট, কোনোটোৱেই আওকাণ নকৰে। ফলত প্ৰায়ে দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়।
৩. যান-বাহন আইন বলবৎ কৰাত দুৰ্বলতাঃ আমাৰ দেশত যান-বাহন আইন আছে যদিও ইয়াৰ কোনো প্ৰয়োগ নাই সেয়া সঁচা। এই আইন কাৰ্যকৰী কৰা সংগঠনৰ সদস্যসকলৰ বিৰুদ্ধে দায়িত্বহীনতা আৰু দুৰ্নীতিৰ অভিযোগ সকলোৰে ওঁঠত। ফলত আইনৰ সঠিক প্ৰয়োগৰ অভাৱত অশান্তিৰ সৃষ্টি কৰিব পৰাকৈ এক পৰিবেশৰ সৃষ্টি হৈছে।
৪.মদ্যপান কৰি গাড়ী চলোৱা: মদ্যপানে বিচাৰ ক্ষমতাত ব্যাঘাত জন্মায়, প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সময় হ্ৰাস কৰে আৰু সমন্বয়ত প্ৰভাৱ পেলায়, যাৰ ফলত ই পথ দুৰ্ঘটনাৰ এক উল্লেখযোগ্য কাৰণ হৈ পৰিছে।
৫. অদক্ষ গাড়ী চালক: ভাৰতবৰ্ষত অধিকাংশ চালক প্ৰশিক্ষণপ্ৰাপ্ত নহয়। বহু লোক দুৰ্নীতিৰ জৰিয়তে ড্ৰাইভিং লাইচেন্স লাভ কৰি ৰাতিটোৰ ভিতৰতে ড্ৰাইভাৰ হৈ পৰে। তেওঁলোকৰ হাতত বিপদত পৰিছে বাহন আৰু যাত্ৰী দুয়োটা। তদুপৰি এই অনাড়ম্বৰ চালকসকল যান-বাহন আইন সম্পৰ্কে সম্পূৰ্ণ অজ্ঞান।
৬. ত্ৰুটিপূৰ্ণ বাহনঃ আমাৰ দেশৰ ৰাজপথত চলা প্ৰায়বোৰ বাহন যান্ত্ৰিকভাৱে ত্ৰুটিপূৰ্ণ। অধিকাংশ বাহনতে ভাৰত চৰকাৰৰ পথ পৰিবহণ কৰ্তৃপক্ষই প্ৰদান কৰা ফিটনেছ চাৰ্টিফিকেট নাই। অবৈধ বিত্তীয় লেনদেনৰ জৰিয়তে পথত চলাচল কৰে ত্ৰুটিপূৰ্ণ আৰু বিপদজনক বাহন। বিশেষক অতি জীৰ্ণ আৰু পুৰণি বাহন চলাচল কৰে। ইয়াৰ ফলত দুৰ্ঘটনা বৃদ্ধি পায়।
৭. অতিৰিক্ত সামগ্ৰী আৰু যাত্ৰী কঢ়িয়াই নিয়া: যান্ত্ৰিক ক্ষমতা অনুসৰি প্ৰতিখন বাহনৰ ক্ষমতা নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়। কিন্তু ভাৰতবৰ্ষত কোনো বাহনেই ক্ষমতাক গুৰুত্ব নিদিয়ে। ট্ৰাকৰ ক্ষমতাতকৈ দুইৰ পৰা তিনিগুণ বেছি সামগ্ৰী পৰিবহণ কৰা হয়। অতিৰিক্ত সামগ্ৰী আৰু যাত্ৰী কঢ়িয়াই নিয়াৰ বাবে অহৰহ দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়।
৮. ব্যস্ত পথত বজাৰ আৰু ৰিক্সা চলাচলঃ আমাৰ দেশৰ বেছিভাগ বজাৰেই ব্যস্ত পথৰ ওপৰত বা কাষতে নিৰ্মাণ কৰা হয়। তদুপৰি মহানগৰীৰ ব্যস্ত পথত অসংখ্য ৰিক্সা চলাচলৰ ফলত প্ৰায়ে দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়।
৯. চালকৰ অস্বাস্থ্যকৰ প্ৰতিযোগিতাঃ আমাৰ দেশত পথ দুৰ্ঘটনাৰ অন্যতম কাৰণ হৈছে চালকৰ অস্বাভাৱিক প্ৰতিযোগিতা। ব্যস্ত পথত চালকসকলে ইজনে সিজনৰ লগত প্ৰতিযোগিতাত অৱতীৰ্ণ হয় আৰু অভাৰটেক কৰাৰ সময়ত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাই দুৰ্ঘটনা সংঘটিত কৰে।
পথ দুৰ্ঘটনা সম্পূৰ্ণৰূপে নাইকিয়া কৰাটো অসম্ভৱ। অৱশ্যে কিছু ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিলে ইয়াক হ্ৰাস কৰিব পাৰি। উদাহৰণ স্বৰূপে:-
১. যান-বাহন আইনৰ সঠিক বলবৎকৰণঃ যান-বাহন আইন বলবৎ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সংশ্লিষ্ট কৰ্তৃপক্ষই উপযুক্ত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগে। আমি যাতে কোনো লোকে আইনৰ পৰা হাত সাৰিব নোৱাৰে তাৰ ব্যৱস্থা কৰিলে পথ দুৰ্ঘটনা হ্ৰাস পাব পাৰে। এই ক্ষেত্ৰত বৰ্তমান বিজেপি চৰকাৰে যি পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে এয়া বৰ প্ৰশংসনীয় পদক্ষেপ বুলি ক'ব পাৰি
২. যান-বাহন আইন সংস্কাৰঃ বৰ্তমানৰ যান-বাহন আইন সংস্কাৰ আৰু আধুনিকীকৰণ কৰা উচিত। যান-বাহন আইন উলংঘা কৰিলে কঠোৰ শাস্তি প্ৰদান কৰিব লাগে।
৩. সংশ্লিষ্ট বিভাগসমূহৰ দুৰ্নীতিমুক্তকৰণঃ যান-বাহন আইন প্ৰয়োগকাৰী সংস্থা, অনুজ্ঞাপত্ৰ প্ৰদানকাৰী কৰ্তৃপক্ষকে ধৰি আনুষংগিক সংস্থাসমূহ যদি দুৰ্নীতিমুক্ত নহয়, তেন্তে পথ দুৰ্ঘটনা ৰোধ কৰাটো কোনো সমস্যা নহ’ব। যদিহে অযোগ্য বাহন আৰু অপ্ৰশিক্ষিত আৰু অনুজ্ঞাপত্ৰবিহীন চালক পথৰ পৰা আঁতৰি থাকে তেন্তে দুৰ্ঘটনা হ্ৰাস পাব।
৪.মদ্যপান কৰি গাড়ী চলোৱা: প্ৰশাসনৰ লগতে প্ৰতিজন নাগৰিকৰ কৰ্তব্য যাতে কোনো চালকে সুৰা পান কৰি যান-বাহন চলাব নোৱাৰে।
৫. পথ সংস্কাৰঃ অনুপযুক্ত পথসমূহ পুনৰ সংস্থাপন কৰাটো প্ৰয়োজনীয়। সংকীৰ্ণ আৰু অসমান পথ বহল আৰু সমতল কৰিব লাগে। জৰাজীৰ্ণ দলংবোৰ আঁতৰাই পেলাব লাগে। ব্যস্ত পথৰ পৰা দোকান বা বজাৰ স্থানান্তৰ কৰিব লাগে। তেতিয়া বহু পৰিমাণে পথ দুৰ্ঘটনা ৰোধ কৰা সম্ভৱ হ’ব।
৬. চালকৰ প্ৰশিক্ষণঃ যান-বাহন আইন আৰু যান-বাহন নিয়মৰ বিষয়ে সচেতন কৰিবলৈ চালকসকলক প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰিব লাগে। যদিহে প্ৰশিক্ষণৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ জ্ঞান আৰু দক্ষতা বৃদ্ধি কৰিব পৰা যায় তেন্তে দুৰ্ঘটনাৰ মাত্ৰা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস পাব।
৭. আধুনিক যান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাৰ প্ৰয়োগঃ উন্নত বিশ্বৰ দৰে যান-বাহন ব্যৱস্থাত আধুনিক যন্ত্ৰৰ ব্যৱহাৰে দুৰ্ঘটনা প্ৰতিৰোধৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা ল’ব পাৰে। যান-বাহন আইন উলংঘা কৰা বাহন বা চালক স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে ধৰা পৰিলে এনে অপৰাধ হ্ৰাস পাব। ইয়াৰ উপৰিও যান-বাহনতো দুৰ্ঘটনা প্ৰতিৰোধৰ যন্ত্ৰ স্থাপনৰ ব্যৱস্থা কৰিব পাৰি।
৮. জনসচেতনতা বৃদ্ধিঃ আমাৰ দেশৰ অধিকাংশ লোক যান-বাহন আইন সম্পৰ্কে অজ্ঞান আৰু অজ্ঞাত। ব্যস্ত পথত ৰাস্তা পাৰ হৈ যোৱাৰ সময়তে বহু লোকৰ মৃত্যু হয়।
৯. ব্যস্ত পথত ৰিক্সা নিষিদ্ধকৰণঃ ব্যস্ত পথত কম গতি আৰু মানুহ থকা লঘু বাহনৰ ৰিক্সা চলাচল ৰোধৰ বাবে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগে। ইয়াৰ ফলত যান-জঁট আৰু পথ দুৰ্ঘটনা দুয়োটা হ্ৰাস পাব।
ৰাজহুৱা দায়িত্ব:
দেশৰ জনসাধাৰণ সচেতন হ’লে পথ দুৰ্ঘটনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰিব পৰা যাব। দুখৰ বিষয় যে আমাৰ বেছিভাগ মানুহ যান-বাহন আইন সম্পৰ্কে সম্পূৰ্ণ অজ্ঞাত। গতিকে তেওঁলোকক দুৰ্ঘটনাৰ বিষয়ে সজাগ কৰিবলৈ কেতিয়াবা ট্ৰেফিক দিৱস পালন কৰিব লাগে। কিন্তু ইয়াৰ ফলপ্ৰসূতাক লৈ এতিয়াও মানুহ উদাসীন। ৰাইজৰ মানসিকতা সলনি কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। ইয়াৰ বাবে কিছু ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব পাৰি, যেনে- বিভিন্ন শিক্ষানুষ্ঠানলৈ গৈ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতে দুৰ্ঘটনা পৰিহাৰ কৰাৰ উপায় সম্পৰ্কে আলোচনা কৰা, টেলিভিছনৰ জৰিয়তে যান-বাহনৰ নিয়ম-নীতিৰ প্ৰচাৰ আৰু প্ৰদৰ্শন, ৰাজহুৱা সমাৱেশ অনুষ্ঠিত কৰা আৰু তথ্যচিত্ৰ প্ৰদৰ্শন ইত্যাদি। যদি মানুহে যান-বাহনৰ নিয়ম পালন কৰে, ইচ্ছাকৃতভাৱে পথ অতিক্ৰম নকৰে, ৰঙা লাইটৰ প্ৰতি গুৰুত্ব নিদিয়ে আৰু সৰ্বোপৰি যাতায়তৰ ক্ষেত্ৰত দুৰ্নীতিৰ বিৰুদ্ধে থিয় দিব লাগে তেন্তে দেশৰ পথ দুৰ্ঘটনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস পাব।
বিজেপি নেতৃত্বাধীন চৰকাৰখনে দুৰ্নীতিৰ বিৰুদ্ধে বহু আগবাঢ়ি আহিছে বুলি ক'ব পাৰি কিন্তু এতিয়াও সম্পূৰ্ণ ৰূপে সফল হ'ব পৰা নাই ইয়াৰ কাৰণ এটাই চৰকাৰৰ নীতি নিৰ্দেশনা আমি সঠিক ভাবে পালন নকৰোঁ। এইক্ষেত্ৰত চৰকাৰে দোষী নহয় বুলি ক'ব পাৰি।
প্ৰতি বছৰে পথ দুৰ্ঘটনাত বহু লোকে প্ৰাণ হেৰুৱায়। বহু পৰিয়ালে উপাৰ্জনকাৰী হেৰুৱাই, বহু মাতৃৰ বুকু খালী হয়। পথত দৈনন্দিন দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হোৱাৰ কাৰণসমূহ পুনৰীক্ষণ কৰি ইয়াক প্ৰতিৰোধৰ বাবে উপযুক্ত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি ভাবোঁ।
✍️আব্দুল কাদেৰ মিঞা
নমস্কাৰ স্বাগতম জনাইছোঁ আপোনাক । লেখাটো বা সংখ্যাটো পঢ়ি কেনেকুৱা পাইছে তলত কমেন্ট বক্সত লিখি আমাক জনাবলৈ নাপাহৰিব । লগতে লেখাটোৰ তলত দিয়া হোৱাটচএপ, ফেচবুক বুটামত টিপি লেখাটো আপোনাৰ শুভাংকাশী সকলৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰি দিব । ধন্যবাদ